Teleskop Webba: pierwszy etap dostrajania instrumentów i zwierciadeł zakończony sukcesem
4 kwietnia 2022, 11:01Już niemal wszystkie instrumenty naukowe Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba zostały zsynchronizowane ze zwierciadłem głównym. Niemal wszystkie, gdyż ostatni z nich – Mid-Infrared Instrument (MIRI) – można będzie ustawić gdy osiągnie odpowiednią temperaturę pracy. MIRI potrzebuje tak niskiej temperatury, że nie wystarczy mu chłodzenie pasywne, dlatego jest od wielu dni schładzany za pomocą specjalnego nowatorskiego urządzenia kriogenicznego.
Narodowe Czytanie 2022: można się zgłaszać do wspólnej lektury „Ballad i romansów” Mickiewicza
10 czerwca 2022, 11:09W sobotę 3 września odbędzie się finał 11. odsłony Narodowego Czytania. Lekturą tegorocznej edycji są „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. Formularz dla instytucji zainteresowanych udziałem w akcji znajduje się na stronie Kancelarii Prezydenta.
Podczas snu hipokamp uczy korę nową, czego dowiedział się za dnia
25 października 2022, 09:59Neurolog Anna Schapiro z University of Pennsylvannia i jej zespół, wykorzystując model sieci neuronowej, odkryli, że gdy w czasie snu nasz mózg wchodzi i wychodzi z fazy REM, hipokamp uczy korę nową tego, czego dowiedział się za dnia. Od dawna wiadomo, że w czasie snu zachodzą procesy uczenia się i zapamiętywania. W ciągu dnia kodujemy nowe informacje i doświadczenia, idziemy spać, a gdy się budzimy, nasza pamięć jest już w jakiś sposób zmieniona, mówi Schapiro.
Endometrioza a genom – Polacy współautorami największych badań na świecie
15 marca 2023, 13:06Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego, Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi, Uniwersytetu Harvarda, Uniwersytetu Łódzkiego, japońskiego RIKEN, fińskiego Uniwersytetu w Oulu i 20 innych instytucji naukowych, opublikowali wyniki największych na świecie badań nad genetycznymi podstawami endometriozy. W ich trakcie przeanalizowali genomy 60 674 kobiet cierpiących na endometriozę oraz 701 926 pań, których ta choroba nie dotknęła.
Autocenzura i liczne poprawki odkryte w najważniejszym źródle do dziejów współczesnej Anglii
20 lipca 2023, 08:01Kilkanaście lat po śmierci Elżbiety I ukazały się „Roczniki dziejów angielskich i irlandzkich za panowania Elżbiety” („Annales rerum Anglicarum et Hibernicarum regnante Elizabetha”) Williama Camdena, pierwsza oficjalna historia rządów tej niezwykłej władczyni. To jedno z najważniejszych źródeł do poznania wczesnej historii współczesnej Brytanii, niezwykle cenione przez historyków źródło informacji o elżbietańskiej Anglii. Okazało się jednak, że jego autor dokonał licznych poprawek i wielokrotnie przeprowadzał autocenzurę
Miliarderzy zaskakująco często zostają lub chcą zostać politykami
31 października 2023, 13:35W 2016 roku Donald Trump został pierwszym miliarderem na stanowisku prezydenta USA. Jest tylko jednym z przykładów niezwykle bogatych ludzi obecnych w polityce. Jak wynika z analizy przeprowadzonej właśnie przez trzech naukowców z Northwestern University, miliarderzy zaskakująco często obejmują lub starają się obejmować stanowiska polityczne. Daniel Krcmaric, Stephen C. Nelson i Andrew Roberts przeanalizowali informacje dotyczące ponad 2000 osób wymieniony na Liście Miliarderów Forbesa i zauważyli, że ponad 11% z nich objęło lub starało się o objęcie stanowiska politycznego
Dramatyczne spadki dzietności. Wkrótce czeka nas wielka globalna zmiana demograficzna
21 marca 2024, 17:13W The Lancet ukazały się wyniki badań nad płodnością, demografią i konsekwencjami z tym związanymi. Dowiadujemy się z niego, że do roku 2100 w 97% krajów i terytoriów na całym świecie współczynnik dzietności będzie niższy od koniecznego do zapewnienia zastępowalności pokoleń. Innymi słowy w tych krajach i terytoriach liczba ludności będzie spadała. A zmiana ta będzie niosła ze sobą olbrzymie konsekwencje.
Bakterie korzystają z zegara biologicznego, by przewidywać nadejście zimy
9 września 2024, 11:27Bakterie wykorzystują swój wewnętrzny zegar biologiczny, by przygotować się na zmianę pór roku. Odkrycie, dokonane przez naukowców z John Innes Centre, może mieć olbrzymie znaczenie dla zrozumienia roli rytmu dobowego w dostosowywaniu się do zmian klimatu. Nie tylko u bakterii, ale u wielu innych organizmów.
Sprytne koralowce
8 lipca 2006, 11:56Amerykańscy geolodzy morscy stwierdzili, że koralowce potrafią zmieniać budulec swoich szkieletów w zależności od składu chemicznego wody. Justin Ries i jego zespół z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa zauważają, że to pierwszy znany przypadek, by zwierzę zmieniało skład swojego szkieletu w odpowiedzi na zmiany zachodzące w fizycznym otoczeniu.
Czy można osiwieć od zmartwień?
18 lutego 2007, 17:28Każdy się czymś denerwuje. Jeden ściga się z terminami, inny zmaga z kłopotami osobistymi. Dlatego naukowcy postanowili sprawdzić, czy rzeczywiście można osiwieć ze zgryzoty.
